Haute couture gymmat eşikleriň diňe beýanyndan ýokary; aslynda moda dizaýnynyň gülläp ösýän döwrüni alamatlandyrýan çeper we medeni mirasdyr. Täzelik, sungat we medeni täsirlerden doly taryh bilen modanyň bu segmenti, pul bahasyndan has köp zady görkezýär. Bu makalada diňe bir meşhur atlary däl, eýsem koutur peýza .yny emele getirmekde esasy rol oýnan hereketleri hem belläp, bu syýahat barada jikme-jik gözleg geçireris.
Gelip çykyşlary we esaslary
Haute couture ýa-da fransuz dilinde “haute couture” 19-njy asyr Pari Parisde gözbaş alýar. Köplenç “Haute Couture-iň atasy” diýlip atlandyrylýan Çarlz Frederik Wort 1858-nji ýylda ilkinji hakyky kouture atelýasyny açdy. Müşderiler bilen ýeke-täk maslahatlaşmadan soň döredilen aýratyn eserler düşünjesini girizip, moda dünýäsine öwrülişik girizdi.
“Chambre Syndicale de la Haute Couture” -iň döremegi
1868-nji ýylda pudagy kadalaşdyrmak we dizaýnerleriň bähbitlerini goramak üçin döredilen “Chambre Syndicale de la Haute Couture” döredildi. Şol sebäpden, “kouturier” hökmünde ykrar edilmek üçin dizaýner, Pari Parisde ateliniň bolmagy we kolleksiýalary yzygiderli hödürlemek ýaly berk ölçeglere laýyk gelmelidir.
Uly atlar
Birnäçe nyşanly şahsyýetler öz gollaryny we stilistik täsirini galdyryp, haute couture taryhyna ep-esli goşant goşdy.
Koko Çanel:
Bu görnükli şahsyýetleriň arasynda Gabrielle “Koko” Çanel, ähli döwürleriň iň meşhur dizaýnerlerinden biri. Amaly we ajaýyp eşikleri döretmekde öňdebaryjydy. Mundan başga-da, aýallaryň modasynda paradigma çalşygyny belläp, ilkinji bolup aýallar üçin balak hödürledi. Miras, şeýle hem haýsydyr bir çylşyrymly şkafyň möhüm elementi bolmagyny dowam etdirýän wagtlaýyn “kiçijik gara köýnegiň” meşhurlygyny öz içine alýar.
Kristian Dior:
1947-nji ýylda Kristian Dioryň “Täze keşbi” açmagy bilen haute kouturyň ewolýusiýasynyň iň möhüm pursaty bolup geçdi. Mundan başga-da, Dior bütin ýubkalary we gysylan billeri bilen dünýä ünsüni özüne çeken aýal-gyzlaryň modasy görnüşini dünýä görkezdi. Onuň kaşaň, zenan çemeleşmesi Ikinji jahan urşunyň tygşytlylyk ýyllaryndan soň moda sahnasyny ýaşardy.
Iw Saint Laurent:
Iw Sent Laurent hem öz gezeginde haute kouturynyň döwrebaplaşdyrylmagynda möhüm rol oýnady. Aýal-gyzlaryň taksedosyny meşhurlamak, däp bolan erkek elementleriň aýal-gyz şkafy bilen batyrgaý birleşmegi görnükli pursat boldy. Mundan başga-da, modanyň çeper keşp bolup biljekdigini görkezýän Mondrian tarapyndan ylhamlanan ajaýyp seriýa ýaly çeper eserler bilen döredilen kolleksiýalary döretmek bilen özüni tanatdy.
Medeni we çeper täsir
Adamlar köplenç haute couture sungatyň bir görnüşi, eşikleriň ýönekeý işleýşinden daşgary aňlatma serişdesi hasaplaýarlar. Couture dizaýnerleri köplenç nusgawy sungatdan başlap jemgyýetçilik hereketlerine çenli ylham almak üçin dürli çeşmelere ýüz tutýarlar. Alnan eserleri köplenç muzeýlerde we sungat çärelerinde görkezýärler, bu eserleriň sungat eserleri statusyny hasam berkitýär.
Tehnologiýanyň täsiri
21-nji asyrda tehnologiýa haute couture-de möhüm rol oýnap başlady. Dizaýn programma üpjünçiligini, 3D çap etmek usullaryny we innowasiýa materiallaryny ulanmak dizaýnerler üçin täze mümkinçilikleri açýar. Şeýle-de bolsa, jikme-jikliklere we şahsylaşdyrmalara içgin üns berýän haute couture-iň düýp manysy saklanýar.
Çekişiň taryhy täzelikleriň, medeni kökleriň we çeper zehiniň çylşyrymly gobelenidir. Çarlz Frederik Wortdan Koko Çanale, Kristian Diordan Iw Sent Laurente çenli her bir surat moda dünýäsinde ýatdan çykmajak yz galdyrdy. Mundan başga-da, dykyzlyk diňe eşikler bilen çäklenmeýär; dizaýnda, sungatda we medeniýetde ajaýyplygy belleýän mirasyň ebedi bolmagyny öz içine alýar.
Mundan başga-da, dowamly çydamlylygynyň we ýerlikliliginiň subutnamasy hökmünde geçmişiň däp-dessurlaryny geljegiň çäksiz mümkinçilikleri bilen birleşdirip, ösmegi dowam edýär.
Şeýle hem serediň:
- Bard programmasy: güýmenje we bilim üçin interaktiw hekaýa
- Ono onlaýn: Nädip oýnamaly
- Braziliýanyň medeniýetinde futbolyň ähmiýeti
